Pankreas Kanseri
Pankreas, sindirim sisteminin en önemli organlarından biridir. Ürettiği sindirim enzimleri küçük kanallar aracılığı ile onikiparmak bağırsağını boşaltır. Bu salgıladığı enzimler, midede parçalandıktan sonra bağırsağa geçen yiyeceklerin sindirilmesine yardımcı olur. Ayrıca insülin salgılayarak kan şekerini düzenleyen en önemli organdır. Pankreas kanseri genellikle bu enzimlerin boşaltıldığı küçük kanalların hücrelerinden, bazen de pankreasın kendi hücrelerinden köken alır. Bu pankreas içi hücreler aniden kontrolsüz olarak çoğalmaya başlayarak tümöre dönüşürler.
Pankreas kanseri neden olur? Risk faktörleri nelerdir?
Daha sık olarak 60 yaş üzerindeki kişilerde ve erkeklerde görülür. Ancak daha genç yaşlarda görülme sıklığı da gün geçtikçe artmaktadır. Nedeni kesin olarak belli olmamakla birlikte risk faktörü olarak, sigara, aşırı yağlı gıdalarla beslenme, alkol kullanımı, şeker hastalığı, aşırı şişmanlık ve yüksek miktarda kahve tüketimi sayılabilir. Bu saydığım nedenler aynı zamanda pankreas bezinin iltihabı anlamına gelen pankreatitin de risk faktörleridir. Uzun süreli pankreatiti olan hastalarda da kanser gelişimi nispeten daha kolay olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda genetik faktörlerin de pankreas kanseri ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.
Pankreas kanserinin belirtileri nelerdir?
Hazımsızlık, mide bölgesinden sırta yayılan ağrı, hızlı kilo kaybı ve sarılık ile bulgu verebilir. Bazen pankreasın gövde ve kuyruk kısmını tutan tümörlerde ailede şeker hastalığı olmamasına rağmen yeni başlayan şeker hastalığı görülebilir. Nadiren ise orta hatta göğüs kafesinin hemen altında, mide bölgesinde ele gelen kitle saptanabilir. Pankreas, vücutta sinirlerin yoğun olarak geçtiği bir bölgede bulunduğundan, hem pankreatitlerde hem de kanserde sırta vuran çok şiddetli ağrı olur.
Tanısı nasıl konulur?
Ağrı, sarılık, kilo kaybı gibi şikayetlerle başvuran hastalarda pankreas kanseri mutlaka akılda tutulmalıdır. Kanda yapılan tetkiklerde sarılığı gösteren bilirübinin ve pankreas kanserini gösteren tümör belirteçleri CEA ile CA 19-9’un yüksek saptanması pankreas kanserini düşündürür. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme ile kitle ortaya konabilir. Safra yollarını gösteren MR ve ERCP denilen, endoskopi ile pankreas ve safra kanalının görüntülendiği tetkikler ile tanı kesinleştirilir.
Tedavisi nasıl yapılır?
Pankreas kanserinin gerçek tedavisi cerrahidir, fakat hastaların ancak %20-25’i ameliyat edilebilir dönemde yakalanabilmektedir. Bu nedenle tanı konduğunda hızlıca tetkikler tamamlanmalı ve hasta uygunsa ameliyat yapılmalıdır. Cerrahi tedaviye mutlaka kemoterapi ve uygunsa radyoterapi eklenir. Hastanın cerrahiye uygun olmadığı durumlarda ise kemoterapi ile destekleyici tedavi yapılır.
Pankreas kanseri hangi organlara yayılır?
Pankreas kanseri agresif seyreden tümörlerdendir. Sıklıkla pankreas etrafındaki lenf bezlerine, karaciğer ve akciğere yayılır. Pankreasın hemen yanından önemli damarlar geçer. Bu bölgedeki damarlara da yayılım gözlenebilir.
İlgili Yazılar:
