Tiroid Kanseri
Tiroid kanseri, tiroid bezinin hücrelerinden köken alır. Tiroid kanseri, diğer kanserler ile karşılaştırıldığında seyri çok daha yavaştır. Bu durum bize tanı koymak için bize oldukça uzun bir süre kazandırır. Kadınlarda daha sık görülür. Kanserin ortaya çıkması kişiden kişiye göre farklılık gösterir; Bazen daha önce guatrı olan hastada nodülllerden birinin hızlı olarak büyümesi ile belirti verebilirken, bazı hastada ise aniden boyunda tek ve sert bir kitle ile bulgu verebilir. Tiroid kanseri için riski arttıran durumlar;
- Tiroid bezinde tek ve sert nodül saptanması,
- 50 yaş üzeri erkek hasta,
- 15 yaşından küçük hastada nodül saptanması,
- Hızlı büyüyen nodül,
- Boyunda sert lenf bezi saptanması,
- Boyuna herhangi bir nedenden dolayı radyoterapi almış olmak,
- Ailede tiroid kanseri öyküsü.
Tiroid Kanseri Çeşitleri Nelerdir?
Hayır. Tiroid kanseri 5 farklı gruba ayrılır. Bunlar;
- Papiller tiroid kanseri; %70-75 ile en yüksek oranda görülen tiroid kanseri tipidir. 20-50 yaş arası kadınlarda daha sık rastlanır. Tedavi edildiğinde en iyi yaşam süresi sağlayandır. Boyun lenf bezlerine yayılabilir, bu nedenle ameliyatta tiroid bezi ile birlikte tümörün saptandığı taraftaki lenf bezleri de temizlenir.
- Foliküler tiroid kanseri; %10-15 oranında saptanır. 50 yaşın üzerinde ve kadınlarda daha sıktır. Genellikle daha önce nodüllü guatr nedeniyle takip edilen hastalarda görülür. Foliküler tip kanserde sorun, iğne ile yapılan biyopsilerde alınan hücrenin kanser olup olmadığının anlaşılamamasıdır. Kanser olma olasılığı %20 civarındadır, ancak risk alınmaması adına genellikle ameliyat kararı verilir.
- Hürtle hücreli kanser; Nispeten nadir görülür. Genellikle 60 yaş üzerinde saptanır. Papiller ve Foliküler tipe kıyasla daha agresif seyreder, bu nedenle ameliyatta tüm tiroid dokusu etrafındaki lenf bezleriyle beraber temizlenir.
- Medüller tiroid kanseri; %5-10 oranında görülür. Tek başına ya da ailesel olarak başka hastalıklarla beraber bulunabilir. Bu tip tiroid kanserine rastlanıldığında hasta, başka hastalıklar için de araştırılmalıdır. Tek başına bulunduğunda tedavisi tiroid bezinin etrafındaki lenf bezleriyle beraber çıkarılmasıdır.
- Anaplastik tiroid kanseri; %5 oranında saptanır. Tüm tiroid kanserleri içinde en agresif olanıdır. Boyunda sert kitle olarak ortaya çıkar, ses kısıklığı ve yutma güçlüğü yapabilir. Tanı konulduğunda cerrahi olarak çıkartılamaz durumda olabilir.
Bende guatr mı tiroid kanseri mi var? Nasıl anlayacağım?
Guatrda da tiroid kanserinde de tiroid bezi içerisinde nodüller vardır. Önemli olan bu nodüllerin iyi huylu mu kötü huylu mu olduğunu ayırt edebilmektir. Tiroid bezine yapılacak ultrason ile nodüllerin yapısı, büyüklüğü ve nasıl kanlandığı saptanır. Sintigrafi yapılarak tanı desteklenebilir. Aralıklı ve düzenli olarak yapılan ultrasonografi ile farklılaşan veya büyümüş nodüller kolaylıkla farkedilir. Nodülün ya da birden fazla ise nodüllerin bu özellikleri bizde şüphe uyandırıyorsa, iğne ile parça alınır ve laboratuarda incelenir. Alınan parça büyük ihtimalle tanının konmasını sağlayacaktır. Burada dikkat edilecek en önemli nokta, tiroid bezinden iğne ile biyopsi alınma işleminin körlemesine değil, mutlaka ultrason eşliğinde yapılmasıdır. Aksi takdirde yanlış alandan biyopsi alınabilir ve gereksiz biyopsi tekrarlarına neden olabilir.
Tiroid kanseriyim, nasıl tedavi olacağım?
Tiroid kanserinin tedavisi cerrahidir. Tedavide, tiroid bezi bir bütün olarak çıkarılır, eğer varsa boynun orta hattındaki ve yan taraftaki lenf bezleri de temizlenir. Çıkarılan tiroid bezinin salgıladığı tiroid hormonu yerine hastaya ömür boyu ağızdan tiroid hormonu verilir. Bazı özel hasta gruplarında cerrahi yerine sadece radyoaktif yakma tedavisi uygulanabilir.
Ameliyattan sonra sesim kısılır mı? Başka ne gibi komplikasyonlar görülür?
Her ameliyat gibi tiroid cerrahisinin de komplikasyon riskleri vardır. Ses sinirleri tiroid bezinin hemen altından geçer ve %2-3 olasılıkla ameliyat sonrası ses kısıklığı yaşanabilir. Bunu engellemek için ameliyat sırasında ses sinirlerinin yerini belirleyici bir cihaz kullanılabilir ve risk azaltılır. Kanama görülebilecek diğer bir komplikasyondur. Paratiroid bezinin ameliyatta çıkarılması ya da beslenmesinin bozulmasına bağlı kanda kalsiyum düşüklüğü ve buna bağlı olarak ellerde kasılmalar olabilir. Ama tüm bu riskler, dikkatli bir cerrahi ve deneyim ile azaltılabilir.